Historie NVKC
De historie van de NVKC
De Nederlandse Vereniging voor Klinische Chemie en Laboratoriumgeneeskunde (NVKC) werd opgericht op 20 september 1947 en is daarmee de eerste beroepsorganisatie ter wereld die zich specifiek richtte op klinisch chemici en chemisch georiënteerde clinici. De aanleiding hiervoor was de snelle ontwikkeling van de ziekenhuislaboratoria na de Tweede Wereldoorlog en de groeiende behoefte aan specialisten met specifieke kennis van analytische chemie binnen een klinische omgeving.
In de eerste helft van de 20e eeuw speelden Nederlandse artsen en wetenschappers een actieve rol in de opkomst van de laboratoriumgeneeskunde. Velen verdiepten zich in de microscopie en chemische analysetechnieken door het volgen van scholing aan vooraanstaande Duitse universiteiten, zoals die in Berlijn, Marburg en Heidelberg. Vervolgens introduceerden zij de verworven kennis en inzichten in de Nederlandse ziekenhuislaboratoria, waarmee de basis werd gelegd voor implementatie van de moderne laboratoriumdiagnostiek.
Bij de introductie van nieuwe technieken zoals vlamfotometrie, eiwitelektroforese en chromatografie bleek bij klinisch werkzame chemici de behoefte aan een aparte specialistische opleiding. Dit resulteerde in een professionele profilering van het vakgebied en de oprichting van een eigen beroepsvereniging. Sinds 1950 bestaat het officiële register van klinisch chemici dat de kwaliteit en erkenning van het beroep waarborgt. In de vijftiger jaren is daarnaast de VAL (Vereniging van Artsen Laboratoriumdiagnostiek) opgericht. Wegens opheffing van het register voor het medisch specialisme klinische chemie is de VAL in het jaar 2000 geïntegreerd in de NVKC.
De NVKC heeft vanaf het begin een sterke internationale oriëntatie gehad. In 1954 organiseerde de jonge vereniging het allereerste internationale congres voor klinische chemie in Amsterdam. Daarna volgden succesvolle congressen in 1987 (Den Haag) en in 2007, wederom in Amsterdam, ter ere van het 60-jarig jubileum van de vereniging. De NVKC is actief betrokken bij het functioneren van internationale overkoepelende organisaties zoals de IFCC en de EFML. Nederlandse richtlijnen, criteria en innovatieve ontwikkelingen op het gebied van laboratoriumaccreditatie en kwaliteitsborging dienen regelmatig als voorbeeld op internationaal niveau. Sinds de oprichting zetten klinisch chemici zich in voor bevordering van innovatie, kwaliteit en samenwerking binnen de laboratoriumgeneeskunde – met één strategische doelstelling: bijdragen leveren aan de best passende zorg voor iedere patiënt.
De NVKC blijft zich inzetten voor hoogwaardige laboratoriumgeneeskunde. De focus ligt daarbij steeds meer op nauwe samenwerking met clinici: van een uitvoerende technisch-analytische rol naar een actieve ondersteuning van de arts bij de patiëntenzorg – onder het motto “van het lab naar de kliniek”. De klinisch chemicus is in de kliniek allang geen ‘onzichtbare specialist’ meer. Men beweegt mee met ontwikkelingen in de medische zorg: zichtbaar, adviserend en open voor samenwerking. Een fusie tussen de NVKC en het College van Medisch Immunologen (CMI) wordt verkend.
Diagnostiek is de sleutel tot passende zorg. Klinisch chemici vervullen hierin een centrale rol, door het verschaffen van betrouwbare analyses én door de juiste duiding en interpretatie. Dat gebeurt in nauwe samenwerking met medisch specialisten, huisartsen, ziekenhuisapothekers en andere zorgprofessionals tijdens consulten, in patiëntbesprekingen en tijdens multidisciplinaire overleggen.
Informatica en dataverwerking behoren tot de kernactiviteiten. Klinisch chemici hebben een sleutelrol bij de dagelijkse productie, verwerking en klinische interpretatie van enorme hoeveelheden laboratoriumdata. De toepassing van systemen voor kunstmatige intelligentie in de zorg is een actuele uitdaging. Zo bouwt men aan data-gedreven besluitvorming en een toekomstbestendig zorgsysteem.
Vandaag de dag telt de NVKC circa 700 leden. De meerderheid van de leden is klinisch chemicus. Zie voor meer informatie: Vereniging | NVKC.

Lit: Heeren JJ, Van Dam DA, De Kloet K, Bartels PCM; Klinische Chemie in Nederland. NVKC, Utrecht 1997.
Collectie
De Historische Commissie houdt zich bezig met het erfgoed van de NVKC en beheert een verzameling van oude instrumenten en boeken.